A oto pytanie praktyczne postawione pod rozwagę Sądu Najwyższego.

Czy termin złożenia do depozytu sądowego ceny nabycia przez licytanta opisany w treści art. 967 zd. 1 k.p.c. [nabycie licytacyjne nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym],który uzyskał przybicie, a któremu w oparciu o treść art. 967 zd. 2 k.p.c. sąd oznaczył dłuższy termin do uiszczenia tej ceny, jest zachowany jeżeli przed jego upływem złożone zostało w banku polecenie przelewu, a kwota określona w zleceniu miała pokrycie na rachunku zleceniodawcy, czy też o zachowaniu powyższego terminu świadczy chwila faktycznego wpływu (uznania) ceny nabycia na rachunek depozytowy sądu?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2014 r., sygn. akt II, I CZP 99/13.

Termin sądowy oznaczony na podstawie art. 967 zdanie drugie k.p.c. jest zachowany, jeżeli przed jego upływem nabywca licytacyjny złożył polecenie przelewu w banku, a wskazana w tym poleceniu kwota miała pokrycie na rachunku zleceniodawcy.

Uzasadnienie dla udzielenia odpowiedzi przez Sąd Najwyższy (wyciąg).

1. uiszczenie ceny nabycia nie może być utożsamiane ze spłatą

długu w rozumieniu art. 454 k.c., gdyż te będzie poprzedzone szeregiem czynności proceduralnych rozciągniętych w czasie,

jak np. przysądzenie własności, czy sporządzeniem planu podziału,

2. złożenie ceny nabycia na rachunek depozytowy sądu nie rodzi materialno-prawnych skutków złożenia do depozytu sądowego w rozumieniu art. 470 k.c., co było przyczyną legislacyjnej zmiany art. 967 k.p.c. (art. 1 pkt 183 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r.

o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z dnia 4 sierpnia 2004 r.),

3. zasada proporcjonalności wyrażona w treści art. 31 ust. 3 Konstytucji RP, nakazująca przyjęcie interpretacji analizowanego przepisu w takim kierunku, aby zakres obowiązków nakładanych na nabywcę był adekwatny do celu postępowania egzekucyjnego. Przepadek rękojmi w sytuacji wątpliwości interpretacyjnych dotyczących art. 967 zd. 2 k.p.c. rodzący daleko idące skutki w sferze majątkowej nabywcy oraz powszechna praktyka związana z odpowiednim stosowaniem norm dotyczących poboru opłat sądowych (na co wskazuje przytoczona literatura) nakazują przyjęcie interpretacji korzystniej dla nabywcy, tym bardziej, iż orzeczenie przepadku rękojmi będzie niekorzystne również dla wierzyciela, który nie uzyska zaspokojenia oraz dla dłużnika, którego dług nie ulegnie zmniejszeniu.

4. postanowienie SN z dnia 19 września 2007 r. III UZ 12/07 - o zachowaniu wyznaczonego przez sąd terminu do uiszczenia opłaty sądowej od apelacji decyduje data wpłacenia przez stronę brakującej opłaty na konto właściwego sądu za pośrednictwem każdej placówki legalnie przyjmującej i realizującej tego typu przelewy, a nie data transferu tej opłaty na rachunek bieżących dochodów właściwego sądu.